Krizantem ve Kılıç - Ruth Benedict

Krizantem ve Kılıç, Japon Kültürü'ne duyduğum ilgiden dolayı uzun zamandır okumak istediğim bir kitaptı. Çok beğenerek okuduğum Bozkurt Güvenç'in Japon Kültürü isimli eserinde de adı geçen, tavsiye edilen bir kitap. Ruth Benedict ise alanında çok büyük tanınınmış Amerikalı bir antrepolog. 2. Dünya Savaşı sıralarında Amerika, Japonya'ya karşı nasıl bir strateji ve siyaset uygulayacağına doğru bir şekilde belirleyebilmek adına Benedict'i, Japon kültürünü ve Japonları araştırması için görevlendiriyor. Benedict bu çalışmasını Japonya'ya hiç gitmeden, sadece Amerika'daki Japonlarla görüşerek, Japon filmleri seyrederek tamamlıyor.

Öncelikle kitabın adına bakacak olursak, bilindiği üzere krizantem Japon imparatorluğunun simgesi olan çiçek, Japonların kırılgan, hassas ve nazik yönünü, Japon kılıcı ise onların yıkıcı yönünü simgeliyor. Kitabın büyük çoğunluğu kılıç yönü üzerineydi. Her yerde bu kitabın Japon toplumunun resmini çok başarılı ve objektif bir şekilde sergilediğinden bahsediliyor. Ancak nedense bana çok sempatik gelmedi, belki savaşın sonuçları üzerine bir çalışma olduğundan bilemiyorum, daha çok Japonların negatif özellikleri üzerinde durulmuş. Ve tabi sürekli Amerikan toplumu ile karşılaştırma yapılarak Japonların yöntemleri veya ilgili davranışlarının ne kadar farklı (veya yanlış) olduğu vurgulanmış.

Yine rahatsız edici bulduğum bir nokta, Japon toplumunun gereklilikleri ve adetlerinin çoğu Japon tarafından çok ağır veya kısıtlayıcı bulunması, bir çok Japon'un Japonya'ya dönmektense Amerika'da toplama kampında bir köle olarak yaşamayı tercih ettiğinden bahsedilmesi. Dediğim gibi, kitabın bir çok kısmı bana yanlı ve amaçlı geldi.

Kitapta en çok yer kaplayan bölümler Japon toplumunun manevi borçlar üzerine kurulmuş toplum yapısı, "ko", "gimu", "giri", "om" gibi kişinin anne-babasına, imparatora veya kendisine iyilik yapan herhangi birine karşı yüklendiği borçlar kitapta uzun bölümler boyunca ayrıntılarıyla anlatılmış. Açıkçası, bunlar biraz sıkıcı bölümler.

Sonuç olarak kitap yazıldığı tarihe kadar olan bütün literatürü kapsıyor, kaynakça oldukça geniş, kitabın giriş kısmında kısaca hayatı anlatılan Ruth Benedict'in bilimsel yönüne hayran olmamak elde değil, Japonya ile ilgili verilen bilgiler oldukça fazla ancak sanıyorum ki çoğu artık geçerliliğini kaybetmiş. Yine de okunmaya değer, bilimsel bir çalışma diyerek keyifli okumalar diliyorum:)