Abanoz Kule – John Fowles

John Fowles’ın daha önce Fransız Teğmenin Kadını ve Koleksiyoncu isimli romanlarını okumuştum. İletişim Yayınları’ndan 1990 yılında çıkan Abanoz Kule, 125 sayfa , daha çok uzun hikaye sayılıyor. Yazar bunu 1974 yılında yazmış. Kitabın başında çevirmen Münir H. Göle’nin “John Fowles Üzerine” isimli yazısı bulunuyor. Yazının ilk cümlesinde öykünün “çağdaş Kelt öyküsü” olduğu yazılmış. Burada yazdığına göre Fowles öyküleme konusunda yetenekli olduğunu belirtiyormuş. Yazıda yine Fowles’in ağzından şu altınıya yer verilmiş; “kurgu okurunun istemediği tek şey bütün soruların karşılık bulması; kitabın en önemli işlevi gizemden çok, okuyucunun doldurmak zorunda kalacağı boşluklar yaratmak ve beynin en karanlık, en güç ulaşılan köşelerinde yeşeren yaratıcılığı uyandırmak.” Ne kadar doğru, ne kadar güzel bir söz. Bu bilinçte olan bir yazarın yazdığı kitap da o derece zevkle okunuyor işte…

Fowles bir söyleşide “ Yaşam bizi öylesine ürkütücü şekillerde koşulluyor ki, varolmanın doğasının altında ne yattığını sezmemiz son derece güçleşiyor. Bugünün toplumundaki rollerimizle gitgide kafese tıkılıyoruz; en önemli şeyin rolün ötesini görebilme olduğunu düşünüyorum… İnsanların çoğu koşullanmayı seviyor, buna karşın hepsi de daha özgür olmayı diliyor. Sanırım her şeyi düzene sokmak ve sınırlı bir yaşam şekli onları daha mutlu kılıyor,” demiş.

Fowles’un Jung’dan da etkilendiği de anlaşılıyor yazıdan.
Gelelim konumuza, hikaye 125 sayfa olsa da oldukça derin. İngiliz ressam aynı zamanda eleştirmen olan orta yaşların başındaki David Williams, hakkında yazdığı kitap için ünlü ressam Breasly’le görüşmek üzere onun Fransa kırsalındaki çiftlik evine gider. Yaşlı ve huysuz ressam Breasley İngillizdir ancak uzun yıllar önce bazı olaylar onu memleketini terk etmeye zorlamıştır, son zamanlarda itibarı iade edilmeye çalışsa da bu adamın ruhundaki acılığı geçirmeye yetmemiştir. Breasley kahyası, hizmetçisi ve ona eşlik eden torunu yaşındaki iki genç ve güzel kızla beraber yaşamaktadır. David çiftliğe vardığında iki kızı çırılçıplak güneşlenirken görür. Mutlu bir evliliği, düzenli bir yaşamı olan David’in bu ahlaksız yaşayışları nedeniyle gerek yaşlı ressam gerek kızlar hakkındaki ilk izlenimleri olumsuzdur. Ama sonrasında hem ressamı hem de kızları daha yakından tanımaya başlayınca her şey değişir, hatta David kendi “abanoz kule”sinde süregiden yaşamını da sorgulamaya başlar.

Ben bu hikayeyi çok beğendim, cinsellik karakterler arasında gerilim yaratmak için ustaca kullanılmış, belki biraz da okuru çekmek için, ama karakterler oldukça derin, özellikle Fare oldukça merak uyandırıcı bir tip. David’in başta yargıladığı olaylar onu kendisiyle yüzleşmeye zorluyor. Sonuç, yazarın yukarıda alıntıladığım sözüne çıkıyor, ben çok da fazla katılamıyorum buna ama, nihayetinde bunlar da insanı duygular ve David böyle hisseden bir adam olabilir tabi. Bu arada hikayede resim konusunda da ciddi tartışmalar yapılıyor ki sanırım Fowles’ın ressamlık yönü de var. Kısacası ben kitabı beğendim, beni tam da yazarın amaçladığı şekilde düşündürdü. Size de tavsiye ederim. Bundan sonra yazarın Büyücü ve Yaratık isimli kitaplarını da okumak istiyorum. Keyifli okumalar.