Yalnızız - Peyami Safa

Çok severek takip ettiğim arakolpa, Nisan 2019’da şu yazısında paylaşmış bu kitabı, ancak şimdi okuma fırsatı bulabildim. Yazarın daha önce Fatih-Harbiye romanını okumuştum, beğenmiştim ama aynı yazardan böyle bir roman beklemiyordum doğrusu. 1951 yılında yazılmış bu eser yazarın son romanıymış. Ben kitabı Ötüken Yayınları’nın 42. Baskısı’ndan (ki 1974’teki ilk baskısı yayın evinin ilk bastığı esermiş) okudum, özellikle bu baskıyı tercih etme sebebimse kapağı çok beğendim (tasarım Zafer Yılmaz’a aitmiş). Kitabın bu baskısında Nevzat Kösoğlu’nun yazar ve eserleri ilgili faydalı bir önsöz bulunuyor. 414 sayfalık kitabımız, Yeşilköy’deki bir köşkte başlıyor, üç yetişkin kardeş Mefaret, Besim ve Samim birlikte yaşamaktadır. Yetişkin kızı ve oğlu olan Mefaret tam bir gamlı baykuştur, hep bir dert peşinde koşma ihtiycındadır. Besim sanki hayata dünyevi zevkler peşinde koşmaya, gülmeye gelmiştir. Samim ise filozoftur, her gizemin, sorunun düşünerek, tahlil ederek çözüleceğine inanır, bunu uygular da. Ütopik bir diyar olan ve 150 yıl sonrasında mevcut olan, kendi kurgusu Simeranya üzerine yazılar yazar. Baş karakterimiz Samim’dir... Samim’in duygu ve düşünceleri, yaşadıkları karşısındaki muhteşem çözümleme ve akıl yürütmeleri hayran bırakıyor gerçekten... Sürprizbozan olacak belki ama, kitabın sonunda Samim kadar doğrucu, -tutucu değil ama- ahlaki değerlere sahip bir adamın yaşadıklarına şaşırdım... Yalnızız, bu sözler yanılmıyorsam Meral’e aitti, kitaptaki karakterlerin esasen kendi dünyalarında yalnız olduklarını mı ifade ediyor? Peyami Safa romanında bugün için bile yeni sayılabilecek, ruhsal dünya ile ilgili ilginç fikirlere yer vermiş, bu açıdan özellikle romanı çok ilginç buldum. Samim’in kendi düşüncelerinin “oldukça” derinine daldığı bölümlerde biraz sıkıldığımı itiraf edeyim, zaten önsözde okuduğum kadarıyla yanlış hatırlamıyorsam kendi fikirlerini baş karakterine söyletme durumu yazarın “zaafı” olarak nitelendiriliyormuş. Kitabı çok beğendim, gidişat son derece merak uyandırıcı ve sürükleyiciydi, Samim’in bazı anlatımları hariç. Kütüphanemde tutmak isteyeceğim ve size önereceğim bir kitap oldu Yalnızız. Keyifli okumalar dilerim...