İnsanlık Suçu ve Theodore Dreiser

Bugün size yıllar önce okuduğum bir yazar ve kitabından bahsetmek istiyorum. Daha önce de bahsettiğim gibi, eskiden, yurtdışındaki büyük yayın evlerinin yayınladığı
"100 yılın 100 romanı" tarzı listeleri takip eder ve kitap seçerken bu listedeki kitaplara öncelik verirdim, bu sayede daha önce duymadığım yazarlarla tanışma fırsatım olmuştu. Bunlardan birisi de Theodore Dreiser, kendisi 1871-1945 yılları arasında yaşamış Amerikalı bir yazar. Küçük yaştan beri yazsa da, 1925 yılında yazdığı İnsanlık Suçu (An American Tragedy) isimli kitabıyla ününü perçinlemiş. Burada kitabın ismini de keşke Bir Amerikan Trajedisi diye çevirselermiş. Yazarın bu kitabından daha sonra bahedeceğim ama ilk kısımlarında otobiyografik öğeler olduğunu da söyleyeyim. Yazarın kendi hayatı da oldukça ilginç geçmiş, kitabındaki kahramanı gibi kendi ailesi de son derece dindarmış, Theodore 13 çocuktan 12.siymiş. Özel hayatı da oldukça sıradışıymış Dreiser'ın, örneğin evli olduğu halde bir meslektaşının küçük yaştaki kızıyla kaçamağı olmuş, sonra bir aktrisle ilişkisi olmuş, bu arada boşanmış, sonra kuzeniyle (sıradışı bir şekilde) ilişki yaşamış ve 1944'te evlenmiş (ölümünden 1 yıl önce).Yazarın özel hayatını düşününce böyle bir roman yazması da ilginç diye düşünüyorum. Ama son derece sıra dışı birisi olduğu kesin, yazraın eserleri sıklıkla sansüre uğruyormuş o zamanlar çünkü cinsellikten açık bir şekilde bahsedişi otoriteleri rahatsız ediyormuş. Bu arada yazar sosyalist kimliği ile politik bir çok yazı da yayınlamış.


İnsanlık Suçu'na gelirsek,Clyde Griffiths aşırı dindar ailesi tarafından zorlukla yetiştirilmiştir. Ailesi dini törenler yapıp ilahiler söyleyerek para kazanmıştır, çocuklar da aynı şekilde aileye destek olmuşlardır. Ama Clyde için bu günler acı doludur. Bir an önce hayata atılıp bu yoksulluğu gerisinde bırakmak ister, hırslıdır ama olgun değildir. Önce şehir merkezindeki bir otelde komi olarak çalışmaya başlar. Bununla birlikte Clyde yeni bir hayatla tanışır, alkol gibi kötü alışkanlıklar edinir, bu hiç görmediği hayat, yeni şeyler gözlerini kamaştırmıştır, ona göre eski hayatından bildiği her şey kötü, yeni hayatı ise parıltılarla doludur. Bu arada bir trafik kazasına karışması sonucu şehir değiştirir, burada zengin amcasıyla görüşür, amcası şehrin en zenginlerinden birisidir, Clyde'a gömlek fabrikasında iş verir. Gözü yükseklerde olan Clyde amcasının kızını gözüne kestirmiştir, bu kız son derece güzel ve tabii son derece zengindir. Aynı zamanda fabrikadaki kızlardan birine Roberta'ya tutulur, hem bu kızla ilişki yaşamaya başlar, diğer taraftan da amca kızını ağına düşürmeye çalışır. Bir noktada evlenme vaadiyle kandırdığı Roberta'nın hamile kalması, amca kızıyla evliliğe giden ilişkisine göge düşürmeye başlayınca Clyde'in bir çözüm bulması gerekir, bu çözümse bir trajediden başka bir şey değildir.
.

Romanın bir de "A Place In The Sun" isminde 1951 yapımı film uyarlaması mevcut, (Türkiye'de 1955 yılında gösterilmiş), zengin kız rolünde Elizabeth Taylor oynuyor.

Kesinlikle okuduğum en etkileyici kitaplardan birisi, eğer psikolojik romanları seviyorsanız mutlaka okumalısınız. Tek bir kitapla tanınan bir yazar olduğu için bence fazla bilinmiyor. Kitabı ben Altın Kitaplar'ın iki ciltlik baskısından okumuştum, iki cilt toplam 900 küsur sayfa ama emin olun hiç sıkılmadan okuyacaksınız. Kitabın yeni baskısı sanıyorum bulunmuyor ama www.nadirkitap.com adresinden, ikinci elini bulmanız mümkün. İyi okumalar:)

Resim 2: http://www.eduweb.com/insideart/graphics/river.jpg