Kaçan Ayna – Giovanni Papini

Kaçan Ayna’yı uzun zaman önce sevgili blogger arkadaşım Deep Tone yazmıştı (yayının linkini vermek isterdim ama ilgili yazısını silmiş sanırım:), kendisi her zaman böyle orijinal kitapları keşfeder, bloguna göz atmak isterseniz; www.sadevederin.blogspot.com. Bu kitap da, o yazdığından beri okuma listemdeydi. Kaçan Ayna daha önce Dost Kitabevi’nden çıkmış, yine “Babil Kitaplığı” dizisi şeklinde, tabi uzun yıllar önce, zaten Kaçan Ayna, Nadir Kitap’ta oldukça yüksek fiyata satılıyordu. Bu yıl Babil Kitaplığı, Kırmızı Kedi Yayınları tarafından yeniden basılmış. Ben Babil Kitaplığı’ndan Katip Bartleby’ı uzun yıllar önce okumuştum. Babil Kitaplığı’nın özelliği ise bu seriyi Jorge Luis Borges’in hazırlamış ve kitaplara önsöz yazmış olması.

Önce Papini’den bahsedeyim, kitabın başında verilen bilgiye göre İtalyan yazar 1881-1956 yılları arasında yaşamış. Kütüphanecilik, öğretmenlik yapmış, felsefe ve edebiyata yakınlık duymuş, öyküler ve edebiyat eleştirileri yazmış. En meşhur eserlerinin başında Gog geliyor, bu eser birinci dünya savaşı sırasında servet edinen bir Amerikalı milyarderin dünyayı gezme serüvenini konu alıyor. Yazarın hayatından şu cümle de enteresan; “Ülkesinde yükselen faşizmi destekleyen yazar, savaş sonrası değişen siyasi ve kültürel iklimde unutuldu.”

103 sayfalık kitapta 10 hikaye bulunuyor, bu hikayelerin özelliği sıradan hayat içinde deneyimlenen fantastik gariplikler içermesi, ama bu hikayeler aslında sadece o garip olaya odaklanmıyor, o olayların gerisindeki felsefi konuyu da düşünmeye itiyor sizi. Benim en çok ilgimi çekenler ilk hikaye olan Havuzda İki Yansı, Kimsin Sen? ve Ödenmeyen Gün.

Havuzda İki Yansı da kahramanımız bir gün havuzda kendisinin yansımasına bakarken yıllar önceki halinin de yansımasını görüyor ve yıllar önceki haliyle arkadaş oluyor ama kendisini o kadar sığ ve dayanılmaz buluyor ki, ondan kurtulmak istiyor. Gerçekten çok ilginç bir düşünce bu ve de bana kalırsa doğru. Kimsin Sen? de ise kahramanımızı aniden kimse tanımaz oluyor. Ödenmeyen Gün’de yıllar önce gençliğinde hayatının bir senesini hasta bir kıza bağışlayan kadın, verdiği borcu taksit taksit geri alıyor ve yaşlılığın uzun ayları arasında gün gün gençliğine geri dönüyor…
Kitaptan oldukça keyif aldım, dediğim gibi sizi sık sık durup düşünmeye zorluyor. Değişik bir şeyler okumak isteyenlere tavsiye ederim, keyifli okumalar:)