Değil Efendi’nin Renk ve Korku Meselleri – İsmail Güzelsoy

Birkaç ay önce yazarın Değmez isimli romanı hakkında yazığımda bir çok arkadaşım özellikle Değil Efendi’nin Renk ve Korku Meselleri (nedense hep “renk ve koku” diyesim geliyor) isimli romanını tavsiye etmişti. Ben de tavsiyeler üzerine hemen aldım kitabı.

Kitap 2010 yılında Doğan Kitap’tan çıkmış ve 310 sayfa. Daha önce yazardan bahsetmiştim ama yine kısaca bahsedeyim, 1963 Iğdır doğumlu, orta öğrenimini İstanbul’da yapmış, İstanbul Üniversitesi Basın Yayın Yüksekokulu’nu bırakıp İsveç’e gitmiş, orada yaşadığı 3 yıl boyunca İsveç Edebiyatı üzerine çalışmış. 2005 yılında yazığı Sincap romanı, bu romanda da geçen bir karakterin hikayesini anlatıyor. Bundan sonra yazığı Değmez isimli roman da –tam olarak bu hikayenin devamı olmasa da- bunun devamı niteliğinde.

Kahramanımız İskender Sof, İstanbul’da yaşayan ünlü bir şair, ancak eserleri sakıncalı bulununca sakıncalı bulunan diğer meslektaşları gibi faili meçhul bir cinayete kurban gitmemek için, oradan Sovyetler Birliği’ne kaçmak üzere Iğdır’a gidiyor, Habil ismiyle trende arkadaşlık kurduğu Sincap’ın peşine takılıyor. Bu arada şairle ilgili ilginç bir nokta da renkleri görememesi. Sincap İskender’i, her sorunu çözer dediği Ahund’a götürüyor, Ahund ve torunu Nuh bilge kişiler, İskender’e bir şekilde kanları ısınıyor ve sorununu çözüm aramaya başlıyorlar. Bu arada hikayemizin anlatıcısı, aynı köyden bir meddah olan Değil Efendi. Bence romanın en güzel, en heyecanlı kısımları da Değil Efendi’nin bizzat ağzından dinlediğimiz kısımlar. Romandaki bir diğer önemli karakter de köyün delisi Ninno. Ninno aynı zamanda Değmez’in de önemli karakterlerinden birisi. Bu arada kitabın isminden de anlaşılacağı üzere renkler romanda önemli bir yere sahip, yazarın sanata yakınlığı (Değmez’deki illüstrasyonları kendisi yapmıştı) dikkat çekiyor. Korku da kitaptaki bir diğer önemli tema, İskender korkunun tersini arıyor.

Değmez ve Değil Efendi’nin Renk ve Korku Meselleri arasında ilginç ilişkiler de var, bu romanda yazar “Nuh, İskender ve Selvi’ye neler olduğu bir başka romanın konusu” diyor. Bu romanda şair İskender Aras nehri üzerinden Sovyetler’e sığınıyor, Değmez’de ise şair Faruk Ferzan aynı şekilde Aras’ı geçmeye çalışıyor. İskender’in kendisi anlatan karısı kızıl saçlı Süheyla. Faruk’un sevgilisi de kızıl saçlı Süheyla.

Sonuç olarak ben romanı çok sevdim, yazarın geçtiğimiz günlerde çıkan Gölge romanını da çok merak ediyorum ve okumak istiyorum. Keyifli okumalar dilerim.